کتاب تجزیه و تحلیل حوادث صنعتی اثر دکتر ایرج محمدفام و مهندس حیدر محمدی انتشارات حک جلد 1

توضیحات

انسان از آغاز آفرینش، برای پویایی زندگی خود مجبور به کار وکوشش بوده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعیت، استفاده انواع ماشین آلات پیچیده، تجهیزات متنوع، فرایند ها و مواد شیمیایی بسیار خطرناک و … امری گریز ناپذیر شده است. همین امر خطر های گوناگونی را برای نیروی کار به ارمغان آورده و موجب شده است که نیروی
کار در برابر عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد، عواملی که جزء جدا ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی کار را تهدید می کنند. یكی از مهمترین عوامل تهدیدکننده سلامتیکارکنان در محیط های شغلی حوادث ناشی از کار است.
حوادث ناشی از کار از دیرباز بعنوان یك عامل مخرب و مرگ زا برای انسان شناخته شده است. هر چند که این پدیده در دهه های اخیر بعنوان یكی از ریسك فاکتورهای بهداشتی، اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و سیاسی تبدیل شده است. بررسی ها نشان می دهد که این مشكل در کشورهای در حال توسعه نظیر ایران حادتر نیز می باشد.
گزارش کنفرانس سالانه حفاظت و ایمنی محل کار در آوریل سال ،2011نشان می دهد روزانه بیش از 10هزار کارگر در نقاط مختلف جهان بر اثر حوادث و بیماریهای ناشی از مواد سمی در محل کار، جان خود را از دست میدهند. همچنین آمارهای ارائه شده حاکی از آن استکه در 3ماه نخست سال 2010میلادی 4هزار و 818نفر از کارگران شرق
آسیا دچار حادثه ناشی از کار شدهاند. نتایج بررسیهای کارشناسان دفتر آمار و محاسبههای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد در نیمه اول سال 2011نیز نشان می دهد در طی این مدت 20هزار نفر در حوادث ناشی از کار آسیبدیده و 100نفر نیز بر اثر وقوع حادثه جان باختهاند. در این گزارش به وضعیت یك هزار نفر دیگری که دچار آسیب شده اند اشارهای نشده و معلوم نیست این افراد بعد از درمان، سرکار خود برگشته یا به دلیل ازکارافتادگی، امكان ادامه کار پیدا کرده اند یا نه؟ این در حالی است که معمولا سازمانهای کمک رسانی افراد حادثه دیده را به آسیب دیده کلی، آسیب دیده جزئی و پرداخت غرامت نقص عضو تقسیم میکند. متاسفانه هزینه های از کار افتادگی بسیار بالاست و برآوردها نشان
می دهد، سازمانهای کمک رسانی در این کشورها به طور متوسط 45میلیون دلار مستمری پرداخت میکنند. بر اساس آخرین آمار سازمان بین المللی کار ILO با توجه به مناطق مختلف جهان، در کشورهای تازه صنعتی شده، میزان حوادث شغلی رو به کاهش است اما در برخی از کشورهای آسیایی و آمریكای لاتین که روند صنعتی شدن سرعت زیادی گرفته، اینگونه حوادث به شدت افزایش یافته است. برای مثال در چین، شمار حوادث مرگبار از73هزار و 500مورد در سال 2009به 150هزار مورد در سال 2010 افزایش یافته است در عین حال شمار حوادث منجر به غیبت 3روزه یا بیشپتر کارگران از محیط کار، از 56میلیون مورد به 69میلیون مورد رسپیده است. در این بین در آمریكای لاتین به دلیل افزایش تعداد کارگران شاغل در بخش ساختمان و رشد این صنعت به خصوص در برزیل و مكزیك در همین مدت زمانی، شمار حوادث مرگبار از 30هزار به 95 هزار مورد رسیده است.
در ایران نیز براساس بررسی های سازمان پزشكی قانونی از سال 1381تا 1390، نه هزار و 625 نفر بر اثر حوادث کار در کشور جان باختهاند. همچین آمارهای ارائه شده نشان می دهد که در سال 1391نیز 1795نفر در اثر حوادث شغلی جان خود را از دست داده اند. این میزان نسبت به سال قبل از یك روند افزایشی 19/1درصدی برخوردار است.
به همین دلایل با این حال باوجود پیشرفتهای زیاد ایجاد شده در علم ایمنی و معرفی علم ایمنی سیستمی که بر شناسایی و کنترل خطرات قبل از تبدیل شدن به حادثه تاکید می کند، هنوز و به یقین در آینده نیز امكان به صفر رساندن نرخ حوادث امری غیر ممكن خواهد بود. بنابراین همواره تحقیقات حوادث بخش انكار ناپذیری از علم ایمنی محسوب شده و طراحی صحیح و اجرای مناسب آن پایه ای برای اقدامات پیشگیرنده در مورد حوادث احتمالی در آینده فراهم خواهد ساخت. بعبارت دیگر تحقیقات حوادث و شبه حوادث فرصتی را فراهم می آورند تا با آموختن تجارب و درسهای لازم از وقوع رویدادهای مشابه در آینده جلوگیری شود.